YAYINCININ SUNUŞU: FELSEFE-İ FERD
CAN BAŞKENT
Felsefe-i Ferd, yayınevi olarak yola çıktığımız ilk günden beri yayınlamak istediğimiz bir eserdi.
Kitabı beş yıl gecikerek yayınlamamızın nedenlerini burada sıralamak gereksiz. İki bin on beş sonunda kitabı yayınlama enerjimizi tekrar topladığımızdaysa acı gerçekle burun buruna geldik: eserin dilini sadeleştiren, derli toplu bir halde yayına hazırlayan Burhan Şayli iki bin on dörtte kansere yenik düşmüştü. Bu üzücü gerçek kitabı yayınlamak için azmimizi arttırdı. Neticede Burhan’ın ailesinden ve vasilerinden izin alarak, kitabı yayınlayabildik. Böylece eseri, Burhan Şayli’nin emeklerini ölümsüzleştirdiğimize inanıyoruz.
Felsefe-i Ferd’in günümüze nasıl yansıması gerektiği düşünülünce ilk akla gelen, Türkiye’nin entelektüel ikliminin sürekliliğin kopukluğunu Tevfik’in düşünceleri üzerinden okuyabilmektir. Biraz hayalperest, biraz da iyimser bir açıdan bakıldığında, ideal şartlar altında Tevfik ve çevresinin entelektüel etkisinin, en azından Dünya Savaşları sonrası dönemde, zayıf nüvelerle de olsa Türkiye’de anarşizan düşüncenin yeşermesine katkıda bulunabileceği öngörülebilirdi.
Bu ihtimal, anarşizan düşüncenin modernizmle ilişkisini, daha önemlisi Türkiye modernizmiyle ilişkisini anlamamızda müthiş bir düşünce deneyidir. Daha önemlisi, en azından bizim için, anarşizan düşüncenin tarihini, tarihselciliğin girdabına düşmeden okumak için de önemli bir imkandır. Okuyucunun da bunun takibini yapacağını umuyoruz.
Kuşkusuz posthumous yayınlanan bu kitap birçok zorlukla da karşılaştı. Evvela, Burhan Felsefe-i Ferd’in e-kitap halini göremedi. Ayrıca, 2020’li yıllara yaklaşırken Baha Tevfik okumanın siyasi önemine dair kendisiyle yapmak istediğimiz söyleşiyi de gerçekleştiremedik. Ayrıca, elimizdeki metin, Burhan’ın ailesinin Burhan’ın bilgisayarında bulduğu metindir. Dolayısıyla, Burhan metnin son halini son bir kere kontrol etme fırsatı bulamamıştır. Bu nedenle, metinde bulunabilecek tüm hatalar, eksikler ve kusurlar yayınevi olarak bize aittir. Dipnotlar, aksi belirtilmedikçe, Burhan Şayli’ye aittir.
Son olarak, kitabı yayınlamamıza izin veren Burhan Şayli’nin ailesine, aileyle iletişimizi sağlayan Mutlu Dulkadir’e ve dolaylı olarak Barış Soydan’a, Burhan hakkında Mesele Dergisi’nde uzunca bir yazı yazan ve bu yazıyı kitaba eklememize izin veren Ufuk Özcan’a derinden ve içten teşekkür ederiz.