SUNUŞ: "KARA DERGİSİ SEÇKİSİ"
CAN BAŞKENT
Propaganda Yayınları olarak Kara Dergisi’ni canlandırmaktan, yarattığı entelektüel ve devrimci mirası gündeme getirmekten büyük gurur duyuyoruz. Ekim 1986’da çıkan ilk sayısıyla, Kara dergisi liberter ve anarşist düşüncenin bu topraklardaki tarihi açısından büyük, hem de çok büyük bir aşamadır.
Kara’nın önemini anlamak için her şeyden önce derginin yayınlandığı darbe sonrası dönemi anımsamak yeterli olacaktır. 1986 yıllarında, Türkiye’de bangır bangır anarşist ve liberter bir dergi yayınlamak, bu dergiyi dağıtmak ve yürütülen tartışmalarla bir çok radikal meseleyi politik gündeme taşımaya çalışmak, Kara’nın tarihsel başarılarından sadece bir kaçıdır. Belki bunlardan daha önemlisi, derginin yazar çeşitliliği ve belli bir anarşist ‘fraksiyon’un yayını olmaya değil kapsayıcı bir şekilde anarşist tartışmaların çeşitliliğini sahiplenmeye çalışmasıdır. Bununla birlikte, eleştirel okurlar elbette fark edecektir, günümüzde okunduğunda dergideki kimi yazılar oldukça naif bulunabilir. Örneğin, yazılarda ‘anarşist’ yerine ‘liberter’, ‘doğrudan eylem’ yerine ‘doğrudan etkinlik’ sözlerinin kullanılması gibi… Özellikle bazı yazı ve tartışmalardaki provakatif dil ve üslup anarşist diskur için yadırgatıcı bulunabilir. Ama yine de, olumsuz görülebilecek tüm bu noktalar, Kara dergisi romantizmi içerisinde anarşist hareketin sağlam bir ilk adımı olarak görülebilir. Keza, dergi kendi özeleştirisini, bu seçkiye de kattığımız bir yazıda, 10. sayıda, sunuyor zaten.
Hemen belirtelim, seçkimiz tamamıyla subjektif bir bakış açısıyla derlenmiştir. Ancak, bu subjektivitenin tamamen tesadüfi olmamasına azami gayret gösterdik. Öncelikle, Kara’da yayınlanan çevirilere, grafiklere, şiir ve anlatılara yer vermedik. Sadece siyasi ve düşünsel yazıları seçtik. Öte yandan, 25 yıl önce yayınlanan bir dergide basılan makalelerin bir kısmının günümüze pek hitap etmediğini öngörmek zor değil. Bu bağlamda günümüzde anlamını yitiren kimi yazılara üzülerek yer veremedik. Dolayısıyla, aslında bakarsanız, dergide yayınlanan eserlerin çoğunu seçkimize alamadık.
Saklamaya gerek yok, malumunuzdur, bendenizin anarşizm anlayışı genelde oldukça ortodoks bulunur. Bunun nedenlerinden biri de, Kara ve A-Politika gibi dergilerin tedrisatıyla özgürlükçü düşünceleri öğrenmiş olmamdır. Bu manada, Kara’da dile getirilen, postmodernizmle zehirlenen anarşizmin hemen hemen karşıtı olan ‘klasik’ anarşizmin hala yeteri kadar zengin ve tutarlı olduğunu düşünüyorum. Bu manada, bu derlemedeki makalerin seçimi, benim bu anlattığım zihniyetimin de doğal bir yansıması olsa gerek. Dolayısıyla, bu seçkinin, günümüzde ve muhtemelen gelecekte de ihtiyacımızın olacağı klasik anarşizme sevimli bir göz kırpma olarak okunmasını salık veririm.
Kara’nın nostaljik romantizmini inkar etme lüksümüz yok. Çoğumuzun okuduğu ilk anarşist yayın, belki de sonraları keşfettiği tarihi bir eserdi Kara. Bazılarımızınsa ‘anarşist’ sözcüğünden önce, ‘liberter’ sözcüğünü öğrendiği bir yayın. Bu nedenle, Kara dergisi seçkisinin bizim için ayrı bir önemi var. Bunu, sadece Kara seçkisine özel olarak gerçekleştirdiğimiz röportajla da fark etmek mümkün. İlerleyen sayfalarda, Kara’nın ‘sahibi ve yazıişleri müdürü’ Ahmet Kurt’la yaptığımız bir röportajı okuyacaksınız.
Kara Dergisi Seçkisi, yayınlayacağımız bir serinin ilk kitabı. Propaganda Yayınları olarak, Türkiye’de Anarşist Düşünce Tarihi serisinde, bu toprakların ilk anarşist dergilerinden seçkiler yayınlamaya devam edeceğiz. Yayın programımızda Efendisiz, Ateş Hırsızı, Amargi ve A-Politika dergileri seçkileri de bulunmaktadır.
Propaganda Yayınları’na türlü türlü yardım eli uzatıldı bu derleme için. Bu yardımlara müteşekkir olduğumuzu belirtelim. Fark edilmiştir, Türkiye’de Anarşist Düşünce Serisi’nin kapak tasarımları İç Mihrak Propaganda Tasarım tarafından yapıldı. İç Mihrak kolektifi, benim bitmek bilmeyen isteklerime ve nazlarıma tahammül göstererek kapaklarımızı tasarladı. Burcu Karakaş da dizgi ve redaksiyonda bize yardım etti saatlerini monitör karşısında heba ederek. Nihayetinde, koca bir teşekkürü Kara dergisinin editörü Ahmet Kurt’a etmem gerekiyor. Arşivimizdeki eksik sayıları temin etmesi ve de röportajımıza zaman ayırması bizi ihya etti. Teşekkürler dostlar!
Ve şimdi, Propaganda Yayınları, ‘Türkiye’de Anarşist Düşünce Tarihi’ serisinin ilk kitabını iftiharla takdim eder: ilk sayısının 25. yıldönümünde bir Kara dergisi seçkisi!